DR. C. AHMET AKIŞIK/YAZILARI İslam Toplumunda “İnsan”a Bakış Batı’da Zulüm ve Katliamlar Nuruyla Zaman ve Mekânın Billurlaştığı Medine Yılları Reformist İlahiyatçıların Reddettikleri Ehl-i Sünnete Dair Emalî Kasidesi Batı Yanlısı İlahiyatçılar Ne zaman Yerli ve Millî Olacaklar? Seçimler ile Dinî Hayatımız Arasında Bazı Benzerlik ve Farklılıklar Düşmanlar, “Hakk”a Karşı Birleşseler de Zafer, Ergeç Müslümanlarındır Ecdadının Ruh Köküne Bağlı Teknofest Gençliğinin Doğuşu Tek Parti Döneminde Dinde Reform Batı Yanlısı İlahiyatçılarca Halen Sürdürülmektedir - 2 Tek Parti Döneminde Dinde Reform Tahribat ve İslâm’sız Nesil Yetiştirme - 1 Depremle İlgili Yanlış ve Doğrular, Dinde “Fay Hatları” Var mı ve Nerelerde? Depremin Hatırlattıkları Müslümanda Olması ve Olmaması Gerekenler Yüzyılın Depremi Karşısında “Ensar Ruhu”yla Yardımlaşma ve Dayanışma Ülkemizde “Yerli ve Milli Strateji”ye Karşı Reformistler, Hâlâ “İthal Din” Peşinde Hak/Bâtıl ve İyi/Kötü Karşısında Her An “Seçim”deyiz Resûlüllah’ın Devlet Başkanı Olarak “Medine Vesikası”nı Yayınlaması Hazret-i Peygamber’in Medine’de İlk Hicrî Yılı Hazret-i Peygamber’in Hicret Yolculuğu Hazret-i Peygamber’in Peygamber Olarak 11. - 13. Yılları Hazret-i Peygamber’in Peygamber Olarak 6. - 10. Yılları Hazret-i Peygamber’in Peygamber Olarak İlk Yılları Rahmet Peygamberinin Emsalsiz Soyu, Çocukluk ve Gençliğinden Bir Işık Demeti Türkiye’de Osmanlı “Kur’an Hattı”nı Vehhâbî Hattına Çevirme Teşebbüsü İslam Alimlerine Göre İslam’da Oyun, Eğlence ve Dini Alet Etmenin Hükmü Vehhâbîlerin yanlış inanışları ve Ehl-i Sünnet’in onlara cevapları “Ilımlı İslam”ın Vehhâbîlik Kolu Diyanet’i ve Ülkemizi Tehdit Ediyor Gönlünü Hakka Veren Mü'minlerin Sevinç, Korku ve Müjdeli Zamanları Diyanet Şemsiyesi Altında Kripto İlahiyatçıların Almanya yapılanması Meral Akşener’in övdüğü “Medenî Bilgiler” kitabı İslam’a hakaret ve iftiralarla dolu Diyanet’e Yön Vermek İsteyen Bazı İlahiyatçıların Yanlış Din Anlayışları “Peygamberler Gaybı Bilmezler” Diyen İlahiyatçılar, Ayet ve Hadislerce Yalanlanıyor İslam Dini’nde Temizliğe Bağlı Genel Sağlık Kuralları Modernist İlahiyatçıların İnanmadığı Resûlüllah’ın “Dinde Hüküm Koyma” Yetkisi Osmanlıda Dört Mezhepde Bütün Boyutlarıyla Zekât ve Fıtra İslam’a Karşı Her Konuda Batı Patentli İlahiyatçı Saldırılar Devam Ediyor İslam Dini’nde Savaş Hukuku Kuralları “Sünnî İslam”a Yönelik Oryantalist Küresel ve Yerel Kuşatma Modernist İlahiyatçıların Faziletine İnanmadıkları Mübarek Üç Aylar, Gün ve Geceler Hazret-i Âdem ve Hazret-i Havva Üzerinden Kur’an, İslam ve Müslümanlara Saldırılar Vahhabi ve Modernist İlahiyatçılar’ın Ayet ve Hadislere Yönelik Sapkın Görüşleri Ehl-i Sünnet Müslümanlığına Karşı Sapkın İnanç ve Görüşler VAHYEDİLEN İSLAM’A KARŞI Modernist İlahiyatçıların Sapkın İnanç ve Görüşleri Modernist ve Müsteşriklerin Hedef Aldıkları İslam Dini’nin Temel Esasları “Ayet Bile Olsa, Akla Uymuyorsa Reddederiz” Diyen Diyanet Görevlisi Kim? Rahmet Peygamberi’nin Sunduğu İslam Ehl-i Küfürle Birlikte “Sapkınlar”ı da Hidayete Çağırıyor Sonsuz Seâdet Güneşi’nin Dünya’ya Yaydığı Kurtuluş Işıkları 29 Mayıs Üniversitesi’nde İlahiyat ve “KURAMER”de “Sapkın Din” Anlayışı Marmara İlahiyat’ta Mezhepsizlik ve Masonluğu Reddetmeyen “Sapkın Din” Anlayışı Ankara İlahiyat Merkezli Fazlurrahman’ın “Sapkın Din” Anlayışı “Ankara İlahiyat”ta Sünnî İslam’a Karşı “Oryantalist” Kaynaklı “Sapkın Din” Anlayışı “Samsun İlahiyat”ta Sünnî İslam’a Karşı “Ilımlı İslam” Patentli “Sapkın Din” Anlayışı Diyanet’te Farklı Dönemlerde Değişim Örnekleri FETÖ “Diyalog” ve “Ilımlı İslam” Projeleriyle Hâlen İçimizde mi? İslam’ın Değiştirilmesi” Konuşulurken “Mezhep Taklidi”ni Gündeme Getirmek Acaba Hedef Saptırma mıdır? Oryantalistlerin İslam Ülkelerinde İslam’ı Değiştirme Stratejisi İslâmofobi Sempozyumu Siyonist Yahûdilerle Hristiyanların İslâm ve Müslüman Düşmanlığı Tarih Boyunca Siyonist Yahûdilerin İslâm ve Müslümanlara İhaneti Veda Hutbesi İslâm’da İlk İnsan Hakları Belgesi Dünyaya İlâhî Mesaj İslam’da İnsan Hakları -3- Dünyanın Özlemini Çektiği İslam’da İnsan Hakları -2- Dünya’nın Keşfedemediği İslam’da İnsan Hakları Batı Destekli Ebrehe ve Deccal Tabiatlı İslam’da Reformistler Batı Güdümünde Kriptocu İlahiyatçıların Uydurdukları Din: Kur’an Müslümanlığı Ehl-i Sünnet ve Fırkalar İslam Dini Karşısında Diğer Din ve Batıl İnanışlar FETÖ Benzeri Yeni Mu’tezile Yapılanması Kim Ehl-i Sünnet, Kim Mu’tezilî? Hadislere İnanmayan ve Kaderi İnkâr Eden İlahiyatçılar Mu’tezilî Olduklarını Neden Gizliyorlar? Materyalist İlahiyatçılar Tuzakta İsrâ ve Mi’rac Gerçeği İnkâr Edenler ve İnanan Mü’minler Diyanet, MEB ve YÖK’ün Dikkatine! İslam’ı Değiştirme ve Müslümanları Ayrıştırma “Macron”u Gerilerde Bırakan Bâtınîlerle İslam’ı Değiştirmek İsteyenlerin Benzer Özellikleri İslam’a karşı Batı değerlerini tercih edenlere ithaf olunur! İslam’da Eşitlik ve İnsan Hakları Modernistler hâlâ anlamadılar mı? Fatih’in torunları Türkler geliyor! İslam’da Cihad ve Savaş Stratejisi Yahudiler dost olabilir mi? İslam’da kimler dost, kimler düşmandır? İslam’ın, salih bir mü’minde İstediği ve istemediği “temel” özellikler Diyanet Haseki Eğitim Merkezleri SOS Veriyor Beklenen İmam-Hatip ve İlahiyat Nesli! Rehberlerin Bunlar Olabilir mi? Enbiyanın Vârisleri Müceddid-i Kiramlar “Bir FETÖ gitti, bin FETÖ geliyor” söylemi acaba “Ayasofya Açılışı”na bir tepki midir? Ayasofya’nın açılışı İslam’da “Modernite” zihniyetine karşı idam fermanıdır “Kuramer”de İslam’ı Suçlama Ve “İrtidat” Rüzgârları Dünya Müslüman Liderler Arıyor Batı’nın Siyah Yüzü Ehl-i Sünnet ile Modernist İslamcılarda İman ve Tekfir Konusu “Müslüman”ın 24 Saati İstanbul Sözleşmesi ve Diyanet’in sapıklığa karşı çıkışı “Korona” ile gündeme gelen İslamî Kurallar Küresel Korona Allah’a İsyan ve Zulmün Cezası mıdır? Küresel Koronavirüs ve İslam Dünya İslam’ı Arıyor Dört Mezhep Okulu Ve Temel Ortak Özellikleri “Ankara Okulu” Batı Destekli Bir Zakkûm FETÖ Projesi midir? Ehl-i Sünnet’e Karşı “Marmara Okulu” Depremi Tebliğ Edilen İslam’a Karşı “Dinde Reform” ve Temsilcileri İctihadlarda Rahmet Olan Farklılık Dört Mezhepte Namaz Günahları Temizleyen Mü’minin Miracı Namaz Şâfiî ve Hanbelî Mezhepleri ve İbn Teymiyyecilik İslam’da Birliği Sağlayan Dört Mezhep İlk İslami İlim Merkezleri ve Enbiyanın Varisleri Alimler İslami İlimlerin Doğuşu ve Enbiyanın Varisleri Alimler Modernist İslamcılar ile DİYALOGÇULARIN ÖRTÜŞEN ÖZELLİKLERİ Vatikan ve FETÖ Projesi “Diyalog” Uğruna İSLAM FEDA MI EDİLİYOR DİA, Selefiyye’nin Temsilciliğini mi Yapıyor Dünün Ebrehe’si Ka’be’ye Bugünün Ebrehe’si KUR’AN-I KERİM’E SALDIRIYOR İstanbul Müftüsü’nün Mürted Ebu Zeyd Hayranlığı Diyanet’de Değişim ve Kurbanda Vekâlet Hristiyanlık ve İslam Yahudilik, Siyonizm ve İslam “Rahman’ın Kulları” Ve Özellikleri Müslümanların İttifakını Bozan Müfsit Girişimler İslam’dan Başka Hiçbir Dinde Olmayan Sosyal Adalet Kurumu Zekat Ramazan-ı Şerif Oruç ve İbadetlerimiz Kafirler İle Modernist İslamcıların Benzer Özellikleri Oryantalizmi Kıble Edinen Modernist İslamcılarda “Mehdilik” Sapkınlığı ve “Sünni” Cevaplar Batı İslam Düşmanlığında Esasta Müslüman Etiketli Kişileri Kullanıyor İslam’da Sapkınlık Modern İslamcılık Türkiye’ye Gelişi/2 İslam’da Sapkınlık Modern İslamcılık Türkiye’ye Gelişi/1 İslam’da Sapkınlık MODERN İSLAMCILIK ve doğuşunu hazırlayan gelişmeler İslam’da Sapkınlığın Küresel Boyutu ORYANTALİZM Kavramları, Hedefleri ve Temsilcileri İslâm’da Sapkınlık Uygulama Dönemleri Kavramları ve Temsilcileri / 1 Sahih İslâm Uygulama Dönemleri, Kavramları ve Temsilcileri Selçuklu ve Osmanlı’nın Sahih İslâm Esasları / 3 Selçuklu ve Osmanlı’nın Sahih İslâm Esasları / 2 Selçuklu ve Osmanlı’nın İslâm Akâid Esasları / 1 Kur’ân’da tarihsellik projesinde hedef neydi? Camilerimiz ve feminist saldırılar / 2 Beytullah Olan Mescidler ve “Mescid-i Dırar” Örneği / 1 Batı Destekli Yeni İslâm Anlayışı Ve Hadisleri İnkâr Diyanet işleri kimlerin etkisi altında? Kur’ân’da Tarihsellik Ve Fazlurrahman / 2 Kur’ân’da Tarihsellik Ve Fazlurrahman / 1 Diyanet’te Yanlış Uygulamalar ve Önerilerimiz Oryantalizm Ve Tuzakları İslam Dünyasını Kuşatan Küresel Oryantalizm Ve Türkiye DİĞER YAZARLAR Sünnîlik ile Haşhaşîlik arasında İslâmcılık Dinlerarası Diyalog İhaneti 15 Temmuz’un hedefi Bu Fitnenin sahibi kim? Ancak sana ibâdet ederiz Enver Abi Ölüm, insan için en büyük vâiz Îmân Ana Sayfa

04 Ocak 2020

İctihadlarda Rahmet Olan Farklılık

Dört Mezhepte Namaz

c.ahmetakisik@gmail.com

İctihadlarda rahmet olan olan farklılık, Müctehidlerle ilgili bir konudur. Çünkü Müctehid, kendi ictihadına göre hareket etmek mecburiyetindedir, başkasını taklid edemez. Taklid eden de müctehid olmaz. İslam dininde ictihad, Eshab-ı kiram’ın Hazret-i Peygamber’den naklettikleri bilgilerin teknik kontrolü yapıldıktan sonra âlim kişide hasıl olan kanâattır. İslam’da her âlim, müctehid değildir. Dört mezheb imamı ve onların birinci derecede talebeleri, “ictihad etme ehliyeti” kazanmışlardır. Dört Mezhep imamından önce de Müchehidler vardı. Bunların hepsi, Ehl-i sünnet itikadındadır. Bu konuda Cumhûr’un ittifakı vardır. Cumhûr’un bid’at ve dalâlet ehli olarak nitelendirdiği kişilerden âlim olanlar olmuştur. Fakat hiç biri, Ehl-i sünnet göre Müctehid sayılmamıştır.

Bu durumda “rahmet olan ictihad farklılığı”, İslam ümmeti için dini yaşama konusunda bir kolaylık olmuştur. Dört mezhepten birinde bir zorluk ve sıkıntıyla karşılaşan bir Müslüman, kurallarına uyarak diğer bir mezhebi taklid etmek suretiyle çözüm bulabilmektedir.

Buna göre Dört Mezhebe göre “Namaz ve İlgili Konular”, aşağıda sunulmaktadır.

NAMAZ ÖNCESİ HAZIRLIK

1. Necasetten Temizlik

Necaset, pislik demektir. Fıkıh kitaplarında necaset, namaza mâni olma derecesine göre iki gruba ayrılmıştır:

 Kaba necaset: İnsandan çıkınca abdest veya gusle sebep olan her şey; eti yenmeyen hayvanların dabağlanmamış derisi, eti, pisliği idrarı; insanın ve bütün hayvanların kanı; şarap, leş, domuz eti; kümes hayvanlarının pisliği; yük hayvanlarının, koyun ve keçinin necasetleri, galiz, kaba necasettir.

Katı necasetlerde deride, elbisede ve namaz kılınan yerde bir dirhem (4.8 gr.); akıcı necasetlerde, açık el ayasındaki suyun yüzeyi kadar olan miktar, namaza mâni olur.

Dirhem miktarı necasetle namaz kılmak, tahrimen mekruhtur. Bunu temizlemek vaciptir. Dirhem miktarından fazlasını yıkamak farz, bununla namaz, sahih olmaz. Dirhemden azını yıkamak, sünnettir.

Bu ölçüler, Hanefî mezhebindedir. Ancak az olsa dahi Hanefî’de de yıkamak sünnettir.

Mâlikî, Şâfiî’î ve Hanbelî’de: Kaba necasetin zerresini yıkamak farzdır. Ancak Mâlikî’de diğer bir fetvaya göre necaset, namaza mâni değildir. Ameliyat gibi, zor ve sıkıntılı durumlarda ikinci ve üçüncü derecedeki fetvalarla amel (hareket) edilebilir.

 Hafif necaset: Eti yenen dört ayaklı hayvanların idrarı; eti yenmeyen kuşların pisliği hafif necaset grubundandır.

Hafif olan necasetlerden, bir uzva ve elbisenin bir kısmına bulaşınca, bu kısım veya uzvun dörtte biri kadarı namaza zarar vermez.

Bu ölçüler, seyahat ve kır hayatı gibi yıkayacak zaman ve imkân olmadığı veya su bulunmadığı durumlarda uygulanır.

Güvercin, serçe ve benzerleri gibi eti yenen kuşların pisliği namaza mani değildir.

Hangi tür necaset olursa olsun, bilindiği ve görüldüğü takdirde en azı bile temizlenmeli ve o şekilde namaz kılmalıdır.

 Necaseti temizlemek: Kişinin necaset yerini temizlemesine istinca denir. Temizlik aracı olarak su kullanılır. Kırsal kesimde, dağ ve çöl gibi su bulunmayan yerlerde taş kullanılır. Kemik, cam ve saksı parçası, hayvan yemi, yeşil ot ve yaprak ve “yazı yazılabilen” kağıt ile istinca, tahrimen mekruhtur. Tuvalet kağıdı, “yazı yazılabilen” türden kağıt değildir.

İstibra, erkeklerin idrardan sonra, idrar yolunda damla kalmadığına kanaat getirinceye kadar, çeşitli teknikler kullanarak beklemesine denir. Kadınlar, istibra yapmaz. Hadiste, kabir azabının çoğunun idrar yüzünden olduğu bildirilmiştir.

2. Gusül Abdesti

Guslün Farzları şunlardır:

Hanefî’de: 1. Ağzın içini yıkamak, 2. Burnun içini yıkamak, 3. Bedenin her yerini yıkamak.

Mâlikî’de: 1. Niyet, 2. Bedenin her yerini yıkamak, 3. Delk (ovmak), 4. Muvalât (uzuvları ara vermeden yıkamak), 5. Saçları hilâllemek.

Şâfiî’de: 1. Niyet, 2. Bedenin her yerini yıkamak.

Hanbelî’de: 1. Niyet etmek, 2. Besmele çekmek, 3. Bedenin her yerini yıkamak, 4. Ağzın içini yıkamak, 5. Burnun içini yıkamak.

3. Namaz Abdesti

Abdestin Farzları şunlardır:

Hanefî’de: 1. Yüzü yıkamak, 2. Elleri (kolları) dirseklerle beraber yıkamak, 3. Başın dörtte birini mesh etmek, 4. Ayakları topuklarla beraber yıkamak.

Mâlikî’de: 1. Niyet, 2. Yüzü yıkamak, 3. Elleri (kolları) dirseklerle beraber yıkamak, 4. Başın tamamını mesh etmek, 5. Ayakları topuklarla beraber yıkamak, 6. Muvalat (uzuvları ara vermeden yıkamak), 7. Delk (ovmak).

Şâfiî’de: 1. Niyet, 2. Yüzü yıkamak, 3. Elleri (kolları) dirseklerle beraber yıkamak, 4. Başın, az bir kısmını mesh etmek, 5. Ayakları topuklarla beraber yıkamak, 6. Tertip (el-yüz-baş-ayak sırasına göre yıkamak).

Hanbelî’de: 1. Niyet, 2. Besmele çekmek, 3. Ağzı yıkamak, 4. Burnu yıkamak, 5. Yüzü yıkamak, 6. Elleri (kolları) dirseklerle beraber yıkamak, 7. Başın tamamını mesh etmek, 8. Ayakları topuklarla beraber yıkamak, 9. Tertip (el-yüz-baş-ayak sırasına göre yıkamak), 10. Muvalat (uzuvları ara vermeden yıkamak).

4. Teyemmüm

Abdest almak veya gusletmek için, su bulunmazsa veya su olduğu halde kullanılması mümkün olmayan durumlarda teyemmüm alınır. Sudan bir mil (1920 metre) uzak olan, niyyet etmek şartıyla teyemmüm eder. Bir şehirde her zeman su aramak farzdır.

Teyemmümün farzları: 1. Niyet etmek, 2. İki elin içini temiz toprağa sürüp, yüzün tamamını mesh etmek, 3. Elleri temiz toprağa vurup, önce sağ ve sonra sol kolu mesh etmek.

Hanefî ve Mâlikî’de: Temiz toprak, kum, kireç, kiremit, tuğla ve taş gibi toprak cinsinden temiz bir şeyle teyemmüm alınır.

Şâfiî’î ve Hanbelî’de: Yalnız toprak ile teyemmüm alınır.

Hanefî’de: Vakit girmeden önce teyemmüm alınabilir.

Mâlikî’, Şâfiî’î ve Hanbelî’de: Vakit girmeden önce almak caiz değildir.

NAMAZIN ŞARTLARI

Namazın Şartları şunlardır:

Hadesten taharet: Namazdan önce gusül ve abdestin (veya teyemmümün) şartlarına uygun alınmış olası gerekir. Taharet, temizlik demektir.

 Necasetten taharet: Kaba necasetten deride, elbisede ve namaz kılınan yerde bir dirhem (4.8 gr.); akıcı necasetlerde, açık el ayasındaki suyun yüzeyi kadarı; hafif necasetten, bir uzva ve elbisenin bir kısmına bulaşınca, bu kısım veya uzvun dörtte biri kadarı, mutlaka temizlenmelidir; bunların hepsi vaciptir. Vacibi terketmek, tahrimen mekruhtur. Belirtilen ölçülerden az olan necaseti yıkamak sünnettir. Bunun anlamı şudur: Peygamber efendimiz onu da yıkamıştır.

 Setr-i avret: Erkeklerin avret mahalli, göbekden, diz altına kadardır. Kadınların el ve yüzlerinden başka her yeri, saçları ve ayakları dört mezhepde de avretdir. Buralarını örtmeleri farzdır. Avret uzuvlarından herhangi birinin dörtde biri, bir rükün açık kalırsa, namaz bozulur. Azı açılırsa bozulmaz. Fakat namazı mekruh olur. İnce olup, içindeki uzvun şekil veya rengini gösteren elbise, yok hükmündedir. Erkeklerin hacta ihramlılık dışında başı açık veya kolları ve bacakları sıvalı namaz kılmaları, mekruhtur.

 İstikbal-i kıble: Mekke’de Haram-ı şerif içindeki Kâ’be’ye dönerek namaz kılmak farzdır. Kıble’nin ne tarafta olduğu bilinmediği durumlarda Kıble yönünü araştırmak farzdır. Araştırarak namazını kıldıktan sonra, Kıble, namazını kıldığı yönde olmadığı anlaşılsa bile namazı sahihtir, iâde gerekmez. Ancak kişinin bugün cep telefonlarında olduğu gibi Kıbleyi gösteren bir programı yanında taşıması elzemdir.

 Vakit: Beş vakit namaz başta olmak üzere Cuma ve Bayram namazlarının kılınacağı vakitler, Güneş sistemi esasına göre Hadis-i şeriflerde açıklanarak Fıkıh âlimlerince hükme bağlanmıştır. Fıkıh âlimlerinin ortaya koyduğu bu ölçüler, Müslüman Astronomi âlimleri ve Muvakkitlerce günün 24 saati çerçevesinde bütün namaz vakitleri, (ülke ve yerleşim yerlerinin enlem ve boylam kriterleri ve temkinler dikkate alınarak) belirlenmiştir. Temkin, teknik bir terim olup ihtiyat demek değildir.

Bir namazın “hakikî vakti” ile “şer’î vakti” arasındaki zaman farkına temkin zamanı denir. Temkin miktarı, her namaz vakti için yaklaşık aynıdır.

İstanbuldaki râsıda yakın olan en yüksek yer, Çamlıca tepesi olup, yüksekliği 267 metredir. Güneşin batışında bu tepede son ışıklar kayboluncaya kadar geçen zaman, temkin vakti olup bunu hesapla bulunan “hakiki vakt”e ilâve edince “şer’î vakit" bulunur. İstanbul için temkin miktarı, ortalama 10 dakika olarak belirlenmiştir. Her yerin temkin miktarı farklıdır.

İslam’da Modernistler, Osmanlı âlimlerine karşı olduklarından, Diyanet’i etki altına alarak, Osmanlıdan beri gelen namaz vakitleri cedvellerinin değiştirilmesine ve temkinlerin kaldırılmasıne sebep olmuşlardır. Bu durumda  İkindi’de (5-7) ve Yatsı vaktinde de (6-11) dakika arasında (kendi takvimlari 1982’ye göre) değişiklik yapılarak vakit girmeden ezan okunur hâle gelmiştir. Hele imsak, 18-20 dakika uzatılarak “sabah namazı” vaktine çekilmiştir. Buna göre oruçlar, tamamen tehlikeye girmiştir. Ancak Türkiye Takvimi, bu değişikliklerin hiçbirine uymamış ve 1982 senesine kadar “Diyanet’in de kullandığı namaz vakitleriyle ilgili değerleri” devam ettirmiştir. Buna göre “Türkiye Takvimi”, şu anda ülkemizde ve dünyada namaz vakitlerini doğru olarak veren tek takvim haline gelmiştir.

 Niyyet: Namaza başlarken İftitah tekbirinden önce niyyet edilir. Niyet, kalp ile olur. Namaza niyyet etmek, kılacağı farz ve vacip namazın ismini ve vaktini bilmek ve kıble ile imama uymayı kalbinden geçirmek demektir. Sünnet namazlarda vakti söylemek şart değildir. Kalp, bu şekilde namaza hazırken dil ile söylemenin bir mahzuru yoktur.

Cemâatle namazlarde imamın, “erkeklere imam olmaya” niyeti şart değilse de cemâat sevabı için gereklidir. Ayrıca imamın “kadınlara imam olmaya” niyet etmesi de lâzımdır.

NAMAZIN FARZLARI

Namazın farzları şunlardır:

 Kıyam: Namazda ayakda durmak demekdir. Ayakda duramayan hasta, oturarak kılar. Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde hasta Müslümanlar, sandalye kullanmamışlardır. Kiliselerde olduğu gibi, sıra, sandalye ve koltuk koyarak Camilerin düzenini bozmak, asla doğru değildir.

 Kırâat: Kıyamda Kur’ân-ı kerimden bir âyet okumak farzdır. Bu farz, Hanefî’de sünnetlerin ve vitrin her rek’atinde ve farzların iki rek’atinde, Fâtiha “vacip” ve arkasından bir sûre veyâ üç âyet “vacip” okumakla yerine getirilir. Diğer üç mezhepte Fâtiha’yı okumak farzdır. Şâfiî’de imam arkasında Fâtiha’yı okumak da farzdır.

Namazda, kırâat olarak hangi dilde olursa osun Kur’ân-ı kerîm tercemesini okumak, asla caiz değildir.

 Rukû’: Kıyâmda kırâetden sonra tekbir getirerek, rükü’a eğilinir. Rükü’da erkekler parmaklarını açıp, dizlerin üstüne koyar, sırtını ve başını düz tutarlar. Kadınlar parmaklarını açmaz. Sırtını, bacaklarını ve kollarını dik tutmaları şart değildir.

Rükü’da en az üç def’a, “sübhâne rabbiye’l-azîm”, denir. “Sübhânellah” diyecek kadar rukû’da ve ayrıca kalkınca aynı miktarda “kavme”de durmak vaciptir. Bunların terki konusunda şiddetli hadisler vardır. Bu vacipleri terketmek, tahrimen mekruhtur.

 Secde: Secdede el parmakları, birbirine bitişik, kıbleye karşı, kulaklar hizasında, baş iki el arasında olmalıdır. Alnı temiz yere (toprak, taş, tahta, yaygı üzerine) koymak farz, burnu da beraber koymak vaciptir. Secde edilen yerin sertliği hissedilmelidir. Bazı cami ve evlerde olduğu gibi "sertliği hissedilmeyen” pamuk, yün ve çok yumuşak halı, yaygı üzerinde secde caiz değildir.

İki ayağı yerde olarak secde edilir ve üç kere “sübhâne rabbiye’l-a’lâ” denir. “Sübhânellah” diyecek kadar secdede ve ayrıca doğrulunca aynı miktarda “celse”de durmak vaciptir. Bu vacipleri terketmek, tahrimen mekruhtur. Bu konuda Hazret-i Peygamber’in “tavuğun yem yediği gibi namazlarınızı kılmayın” tarzında uyarıları vardır.

Ka’de-i ahîre: Son rek’atde “ettehıyyâtü”yü okuyacak kadar oturmak farzdır. Şâfiî’de son teşehhüdde salevat okumak farzdır.

Namazda ta’dil-i erkân, Hanefî’de vacip, diğer üç Mezhepte farzdır.

Beş vakit namazı cemaat ile kılmak, Hanefi, Şafii ve Maliki’de sünnet, Hanbeli’de vaciptir.

Not: 1. Ümmetim (müctehid âlimler)in ihtilâfı (farklı ictihadları), insanlar için rahmettir (kolaylıktır). (Müslim, Vasıyye 6 “Nevevî Şerhi”) Nitekim âyette buyrulmuştur: (Yüce) Allah, sizin için kolaylık ister, zorluk istemez. (Bakara,185)

2. Müctehid, isabet ederse iki, hata ederse bir sevap verilir. (Buharî, İ’tisâm 22)

Kaynak: islamilimleri.com

04.01.2020 - Türkiye Gazetesi

https://www.turkiyegazetesi.com.tr/yazarlar/dr-c-ahmet-akisik/611576.aspx

Cami – Müslümanlar kıyamda

Cami – Müslümanlar secdede